Pages

Tuesday, March 19, 2019

संवेदनांची आवर्तने




काल जहांगीरमधल्या एका कलादालनात मेळ झाला...रंगांचा आणि रेषांचा. या रंग-रेषांच्या आवर्तनांतून उमटणाऱ्या स्पंदनांचा आणि त्यांतून जाणवणाऱ्या संवेदनांचा तो एक अनोखा खेळ होता.

कॉमामॅन म्हणून प्रसिद्ध असलेले चित्रकार अशोक हिंगे यांच्या चित्रांची एक अनोखी दुनिया त्या दालनात अतिशय रचनात्मक पद्धतीने उभी राहिली होती. आणि आम्हांला या चित्रप्रदर्शनाच्या माध्यमातून हे सर्व कलाविष्कार अगदी जवळून अनुभवण्याची संधी प्राप्त झाली हा एक सुवर्णयोग जो काल  संध्याकाळी जुळून आला. 

कितीतरी दिवसांपासून प्रसारमाध्यमांमधून या प्रदर्शनाबद्दल, त्यातील चित्रांबद्दल पाहिले आणि वाचले होते. एका स्वल्पविरामानंतर रेषांचा एक नवा अध्याय अशोक सरांच्या जीवनात सुरु झाला होता. अधूनमधून या रेषांबद्दलची त्यांची मते वाचण्यात येत गेली.

 'चांगल्या विचारांच्या रेषा एकत्र आल्या कि चित्र नक्कीच बदलते '
 ' दिवस तटस्थ होऊन फिरणाऱ्या रेषा,रात्री एकमेकांमध्ये गुरफटून पडतात.'
 ' रेषा चालतात , स्वल्पविराम घेतात ,आकार होतात ,पुन्हा स्वल्पविराम घेतात , रंग त्यांना भेटतात आणि मग सुरु होतो चित्राचा प्रवास .'
 
रेषांबद्दलच्या अशा या कल्पनांमुळे नकळतच माझ्याही विचारांना चालना आली. आणि या चित्रांबद्दलची उत्सुकता वाढू लागली. मूळ चित्रातला प्रदर्शित केलेला एखादा छोटासा भाग देखील मनाला त्या क्षणी गुंतवू पाहू लागला होता. आणि या चित्रांना समजून घेण्याची एक वेगळीच उत्सुकता मनात निर्माण झाली होती. काल ही पाहिलेली आणि वाचलेली चित्रे प्रत्यक्षात अनुभवली आणि एक खूप वेगळी संवेदना मनात उमटली.

अशोक सरांची ही चित्रे म्हणजे रेषा आणि त्यांच्या रचनांतून होणाऱ्या विविध आकारनिर्मिती आणि त्यानंतर रंगांसोबत मिसळल्या गेलेल्या याच कलाकृती निर्माण करणाऱ्या रेषा. आडव्या रेषा... तिरप्या रेषा... उभ्या रेषा ... एकमेकांना आलिंगन देत मिसळलेल्या रेषा... एकमेकांपासून विभक्त होत दुरावलेल्या रेषा... नाजूक रेषा...कठोर रेषा... विरळ, हलक्या रेषा....दाट, गडद रेषा... रेषाच रेषा... अस्ताव्यस्त पसरलेल्या तरी एका रचनेला अलंकारित करणाऱ्या आकारीत रेषा.... आणि त्यात रंगांची भर पडता क्षणी सुरु झालेला तो  रंगछटांचा ऊन-सावल्यांचा खेळ.... आणि या सर्वांतून निर्माण होणारी स्पंदने, अलवार तरंगे जी चक्षूस्पर्शांनी मनाला भिडतात आणि थेट छेडू पाहतात हृदयाच्या तारा... त्यातून जाणवते एक नवी समाधानकारक भावनांची अनुभूती. या रेषांच्या, रंगांच्या अवकाशामध्ये जितके खोलवर जाल तितके स्वतः हरवले जाल..... हे सर्वच अप्रतिमच. संवेदनांच्या जगामध्ये अशाप्रकारे हरवून जाण्याचा अनुभव सुद्धा विलक्षणच, नाही का?

- रुपाली ठोंबरे