आणि या सोबतच या नव्या वर्षात भर पडते आहे ती आजच्या नव्या पिढीसाठी एक नवी दिशा घेऊन आलेल्या अक्षयाच्या नव्या अक्षरांच्या प्रदर्शनाची....
प्रत्येकाच्या आयुष्यात या नववर्षाच्या सोहळ्यात २०१७ साल नव्याने उजाडेल...नवे निश्चय आणि नवी आशा घेऊन. आणि याच नव्या वर्षीच्या पहिल्याच आठवडयात म्हणजे ३ जानेवारी २०१७, मंगळवारी, "नेहरू सेंटर आर्ट गॅलरी" येथे प्रख्यात सुलेखनकार ' अच्युत पालव' यांच्या मार्गदर्शनाखाली कॅलिग्राफीच्या क्षेत्रात समृद्ध होत असलेली अक्षया ठोंबरे, कॅलिग्राफीच्या क्षेत्रात असणारे तसेच या क्षेत्राशी फारसा संबंध नसणारे अशा सर्वांसाठीच हा चित्तवेधक विषय नव्याने तिच्या स्वतःच्या शैलीत मांडून हे अक्षरप्रदर्शन घडवून आणत आहे.
अक्षया ठोंबरे ही अक्षरांच्या विश्वातील कल्पना आणि त्यांतील सौन्दर्याने प्रेरित झालेल्या नव्या पिढीच्या सुलेखनकारांपैकीच एक आहे. तिचे काम हे खूप विस्मयकारक आहे. पारंपारिक ढंगातील अक्षरांना तिने दिलेला आधुनिकतेचा स्पर्श प्रेक्षकांसमोर सुंदरतेचा एक नवा अविष्कार निर्माण करतो. अक्षयाने तिच्या या प्रदर्शनासाठी अजोड मेहनत घेतली आहे.या प्रदर्शनातील चित्रे आणि त्यांतील अक्षरे म्हणजे तिची मेहनत , तिच्या भावना , तिचे मन या सर्वांचा आरसा आहे. " New year with new vision" या अक्षयाच्या प्रदर्शनासोबत भारतीय अक्षरशैलीला पुढे समृद्धीस नेणारा एक उमदा कलाकार मिळणार असे अक्षयाचे गुरु अच्युत पालव अगदी ठामपणे सांगतात.
या अक्षर प्रदर्शनाबद्दल बोलताना अक्षया सांगते कि ,
"अच्युत पालव स्कूल ऑफ कॅलिग्राफी" मधून एक विद्यार्थीनी म्हणून सुलेखनाचे मूलभूत धडे घेत असताना तिला अच्युत पालव सरांचे उत्तम मार्गदर्शन आणि प्रोत्साहन लाभले. मूळ अक्षरांचा वारंवार सराव करत तिने सुलेखनाचा पाया भक्कम केला.यासोबतच जसजशी तिची अक्षरांबद्दलची ओळख वाढू लागली तिने Roundhand, Gothic , Fraktur ,unicial अशा वेगवेगळ्या शैलीतील अनेक पारंपरिक रोमन अक्षरांचा अभ्यास सुरु केला.अक्षरांच्या या प्रवासात असतानाच Gothic आणि Fraktur या शैलीतील अक्षरे तिच्या मनाला विशेष भावली.त्यांच्यातील चलन, गती, ताठपणा इत्यादींचा अभ्यास करताना तिला या टंकांसोबत काम करायला आवडू लागले.Gothic आणि Fraktur या दोन शैलींचे एकत्रीकरण करून स्वतःचे असे काहीतरी नाविन्यपूर्ण करण्याचा सफल प्रयत्न आजपर्यंत अनेक आंतरराष्ट्रीय सुलेखनकारानी केला आहे. याच Black letter च्या संकल्पनेतून अक्षयाने Gothic आणि Fraktur या दोन शैलींचे एकत्रीकरण करून, तिचे स्वतःचे कौशल्य वापरून आणि कॅलिग्राफीमधील बेसिक अक्षरांचा स्पर्श देऊन स्वतःचे असे एक नवे प्रतिरूप तयार केले आहे. या Black letterच्या नव्या प्रतिरूपामधून तिने स्वतःची एक ओळख, स्वतःची जागा निर्माण केली.मूलतः Gothic आणि Fraktur मध्ये असलेली खूप सारी अक्षरे ओळखणे कठीण जाते आणि त्यामुळे सामान्य माणूस त्या अक्षरांसोबत,शब्दांसोबत एकरूप होऊ शकत नाही. अक्षयाच्या अक्षरांत तिने gothic चा स्पर्श तसाच ठेवला असल्याने त्यांची ओळख थोडी कठीण असली तरी तिने सामान्य माणसाला समजू शकेल या विचारातून तिच्या शैलीत ते सोपे करण्याचा पुरेपूर प्रयत्न केला आहे. या अक्षर प्रदर्शनात ती फक्त अक्षरांपर्यंतच सीमित राहिली नसून तिने अक्षरांसोबतच वेगवेगळ्या रंगांबरोबर, वेगवेगळ्या माध्यमांसोबत रंगांचे विविध पोत,ऍबस्ट्रॅक्ट रूप आणि चित्रकलेच्या विविध तंत्रांमध्ये आपले बदल घडवून आणत भरपूर काम केले आहे.हे करताना चित्रकार कुलदीप कारेगावकर सरांनी केलेल्या मार्गदर्शनाचा सिंहाचा वाटा आहे. कोणताही आकार हे एक डिझाईन आहे असे ती मानते. तिच्या मते,एखादे अक्षर हे सुद्धा एक प्रकारचे डिझाईनच आहे. विविध अक्षरे योग्य ठिकाणी तोडून आणि हव्या त्या ठिकाणी जोडून निर्माण होणाऱ्या अद्वितीय विलीनीकरणातून कितीतरी विलक्षण रचना अक्षयाने तिच्या चित्रांत साकारल्या आहेत.
असे कितीतरी जण आहेत ज्यांना अजूनपर्यंत कॅलिग्राफी म्हणजे नक्की काय तेही माहित नाही.पण अगदी सोप्या शब्दात सांगायचे झाले तर कॅलिग्राफी म्हणजे सुंदर अक्षरलेखन. अक्षरलेखन हा विषय खरेतर अगदी बालपणापासून आपल्या परिचयाचा पण कित्येकांच्या आयुष्यात हा विषय केवळ नाममात्र राहतो. अक्षयाच्या या प्रदर्शनातून कधीतरी अक्षरांबद्दल असलेली ओढ पुन्हा नव्याने जागृत होऊ शकेल.आणि जे अक्षरलेखनाबद्दल आधीच जागृत आहेत त्यांना या प्रदर्शनातून अक्षरलेखन म्हणजे फक्त सुंदर हस्ताक्षरच नव्हे तर त्या पलीकडेही असलेले सुंदर विश्व दिसेल. जे आहे त्यालाच चिकटून न राहता अक्षयासारखे नवे प्रयोग , नवे काहीतरी करण्याची जिद्द निर्माण होईल. अक्षरलेखनामध्ये आणि त्यासोबतच स्वतःमध्ये नवे काही शोधून काढून योग्य अन्वेषण घडवून आले कि आपोआपच दोघांचीही वाढ होईल. हेच उद्दिष्ट मनाशी बाळगून प्रत्येकाने अक्षयाचे " New year with new vision" हे अक्षरप्रदर्शन एकदातरी पाहायला हवे. घरी परत जाताना खूप काही नवे अनोखे असे कधीही न अनुभवलेले घेऊन जाल यात शंकाच नाही.
- रुपाली ठोंबरे.
No comments:
Post a Comment