" वाह ! किती सुंदर आणि किती ऐसपैस विमानतळ आहे हे !"ती आता त्या नव्या देशात पोहोचली होती. नवीन देशाच्या विमानतळावरची प्रत्येक गोष्ट तिला खूप सुंदर वाटत होती. ती खजुराची झाडे , तो दिव्यांचा लखलखाट ,विमानतळावरच्या भिंतींची ती सुबक रचना... सर्वच अगदी हवेहवेसे. चालत्या पट्ट्यावरून धावणारे आपले सामान तिने संकलित केले आणि ती विमानतळाबाहेर जाणाऱ्या मार्गावरून चालू लागली. इतका वेळ विमानात बसून आराम केल्याने आता कुठे पाय मोकळे करण्याची संधी मिळाली होती पण हा देश चालू देईल तर ते शक्य. सरकत्या जिन्यांसोबतच इथे असलेले सरकते रस्ते हे तिच्यासाठी एक आकर्षणच. पुढे बराच वेळ त्या वातानुकूलित वातावरणात घालवल्यानंतर विमानतळाबाहेर पाऊल ठेवले आणि उन्हाची खरी तीव्रता तिला जाणवू लागली. निरभ्र स्वच्छ आकाशात तळपणारा सूर्य आणि त्याची ती असह्य होत जाणारी किरणे अंगाखांद्यांवर खेळू लागली तसा तिने केसांवर चढवलेला गॉगल डोळ्यांवर सरकवला. कितीतरी हॉटेलचे ड्राइव्हर्स , आप्तजन हातांत नावाचे फलक घेऊन गर्दी करून वाट पाहत तिष्ठत उभे होते. तिनेही आपल्या नावाच्या शोधार्थ या टोकाकडून त्या टोकापर्यंत नजर फिरवली. आणि आपली ओळख नजरेत येताच तीने त्या उंच धिप्पाड माणसाला दुरूनच हात दाखवून त्याला अलीकडे येण्याचा इशारा केला.रंगरूपावरून तो वाहनचालक भारत किंवा त्याच्या आसपासच्या देशांमधला वाटत होता. गाडी वळून आणत असताना ती एकटक त्या चार चाकी सवारी कडे पाहतच राहिली कारण आपल्या देशात अशा गाडीत बसण्याचे जिथे आपण स्वप्न पाहतो तिथे या देशात त्या ब्रॅण्डच्या गाडयांना टॅक्सीचा दर्जा दिला जातो. ऐसपैस अशा गाडीत बसून सुमारे दीड तासाचा प्रवास सुरु झाला... त्या नव्या देशात. उंचच उंच इमारती , अगदी उच्च दर्जाची स्वच्छता, शहराची सुंदर रचना ... सारेच अतिशय सुंदर! यापूर्वीही तिने या शहराची सैर पुष्कळ वेळा केली होती पण प्रत्येकवेळी त्या शहराच्या आराखड्यात उभी राहिलेली एक नवीन सुसज्ज इमारत त्या प्रत्येक भेटींना वेगळेपण देत होती. एव्हाना हिंदीभाषिक असल्याने तिची वाहनचालकाशी चांगल्या प्रकारे ओळख झाली होती. त्याचे नाव रेहमान होते. मूळचा पाकिस्तानमधील पंजाब भागातला आणि व्यवसायासाठी ४ वर्षांपासून इथे वास्तव्यास असलेला.तो या नव्या देशाबद्दल , त्याच्या कुटुंबाबद्दल बरेच काही सांगत होता . ती फक्त ऐकत होती. कसे असते ना ? परक्या देशात आपल्या भाषेचा माणूस मिळाला कि एक वेगळाच जिव्हाळा नात्यात जन्म घेतो. इतक्यात एका उंच इमारतीकडे गेले ," अबब ! किती ही मोठी इमारत!"
" ये देखिये निविजी, ये बुर्ज खलीफा हैं। दुनिया का आठवा अजूबा.... "
"निर्वी ... मेरा निर्वी हैं ।"त्याला मध्येच तोडत तिने त्याच्या बोलण्यातली चूक त्याला दर्शवून दिली .
"अच्छा सॉरी सॉरी, तो निर्वीजी ये है दुनियाका आठवा आजूबा... बुर्ज खलिफा। २०० से भी ज्यादा मंजिले हैं। १२४ मंजिलपर टिकिट खरीदकर शहरका खूबसूरत नजारा देख सकते है। बहुत लाजवाब चीज बनायीं हैं। आप जरूर जाना। "तो अगदी उत्साहाने सर्व सांगत होता. ही इमारत आत्ता २ वर्षांपूर्वी तर अर्धवटच होती आणि आता पूर्ण होऊन पर्यटनासाठी उपलब्ध देखील केली आहे. काय देश आहे ! निर्वी अगदी भारावून गेली होती. आणि कुठून कोण जाणे अगदी तिच्याही नकळत एक विचार मनात अचानक प्रकट झाला. "त्याचा देश , तो जिथे राहतो तो देश सुद्धा असाच असेल ? अनेकांचे स्वप्न असते त्या देशी जाण्याचे, तिथे एकदा गेले कि बहुतेक जण मायदेशाला कायमचा निरोप देतात. म्हणजे नक्कीच काहीतरी असेल ना त्या देशात ? मी जाऊ शकेल का कधी ? नोकरीच्या निमित्ताने कि मग...त्याला होकार कळवला तर खात्री आहे माझे तिकीट पक्केच होईल. पण होकार ? ..."
" अगं पण तू खरेच तयार आहेस होकार देण्यासाठी ? घरच्यांचा काही विचार केला आहेस? आणि तो इतक्या वर्षांपासून परदेशात राहतो, इतक्या सहज विश्वास ठेवून असे वाहून जाणे योग्य आहे ?"तिचेच दुसरे मन तीला असे प्रश्न विचारून पेचात टाकत होते.
" अगं का नाही ? तू पाहिले नाहीस, तो खरेच किती प्रेम करतो तुझ्यावर ? डोळे खोटे बोलत नसतात गं !"पहिले मन पुन्हा तिचा बदलत जाणारा कल मूळ ठिकाणावर आणण्याचा प्रयत्न करत होता. एक प्रोत्साहन देत होता ... तर दुसरा विरोध दर्शवत होता, एक हिम्मत देत होता ... तर दुसरा खचवत होता, एक होकारासाठी स्वप्नांचे इमले दाखवत होता तर दुसऱ्याच्या नकारघंटेने निर्वी अस्वस्थ होत होती , एक स्वप्न दाखवत होते तर दुसरे मन तेच स्वप्न तोडण्याचा अगदी हिररीने प्रयत्न करत होते. प्रत्येकाच्या जीवनात मोक्याच्या वळणावर हा असा आणीबाणीचा प्रसंग उभा राहतो आणि हे मन असे ऊन-सावलीचा खेळ खेळण्यात रंगून जाते....माणसाच्या मनात द्वंदव निर्माण करत.
"पण ते काहीही असो आई बाबा किती प्रेम करतात माझ्यावर ? माझी प्रत्येक इच्छा ते पूर्ण करतात ही सुद्धा करतील. थोडे रागावतील सुरवातीला पण तोही प्रेमाचाच भाग. आणि माझा होकार त्याला कळवेल त्याला किती आनंद होईल ?तो पाहण्यासाठी आता मन आतुरले आहे."मनातल्या मनात सुरु असलेला हा संवाद सहज चेहऱ्यावर स्मितहास्य घेऊन आला.
" मॅडमजी , हँस क्यूँ रहे हो ? मैं सच्ची बात बता रहा हूँ। "निर्वी एकदम भानावर आली. रेहमान इतक्या वेळापासून काही सांगत होता त्याकडे तिचे लक्षच नव्हते आणि ते कदाचित त्यालाही जाणवले नसावे. तिने लगेच एक हुंकार देत त्याला प्रतिसाद दिला.
"जी हाँ। आप अब जहाँ जा रहे हो वहाँ आसपास कोई शॉपिंग वगैरा नहीं हैं। वोह तो आयलैंड हैं ना ! आलीशान ७ बड्डे बड्डे होटल्स हैं। देखिये हम आ गए। बस्स अब ५ मिनट और। आपका हमारा साथ ख़त्म। "एका मोठ्या हॉटेलसमोर गाडी उभी राहिली आणि तो उतरून तिचे सामान हॉटेलमध्ये नेऊ लागला. निर्वी बाहेर आली आणि जाणवले कि खरेच आसपास हॉटेल्सच्या मोठमोठ्या इमारती सोडून इतर काही नाही. अगदी निरव शांतता.... जी क्षणात भंग झाली रेहमानने पुन्हा सुरु केलेल्या गाडीच्या आवाजामुळे.
" चलो मॅडमजी , हम चलते हैं अब फिर नयी राहपर , नये मुसाफिरके खोजमें। चाहा तो फिर जरूर मिलेंगे।रेहमान निघून गेला आणि निर्वीनेही हॉटेलमध्ये प्रवेश केला.चेक इन, वेलकम ड्रिंक वैगरे अशी सारी औपचारिकता संपवून ती त्या प्रशस्त हॉटेलमधल्या एका छोट्याशा काचबंद रूममध्ये आली. आणि आत शिरल्याबरोबर तिने त्या मऊशार गादीवर लोळणच घेतले. सकाळपासूनच मानसिक आणि शारीरिकरीत्या थकलेला जीव तिने त्या गुलबक्षी बिछान्यात लपेटून घेतला होता.
बऱ्याच तासांच्या विश्रांतीनंतर जेव्हा निर्वीने डोळे उघडले तेव्हा तिला प्रचंड भूक लागली होती. जांभई देत आणि एका हाताने डोळे चोळत तिने हातावरच्या घड्याळावर एक नजर टाकली.संध्याकाळचे ६ वाजून गेले होते. खाली या वेळेस काहीतरी खाण्यास मिळेल कि नाही अशा दुविधेसह ती लॉबी मध्ये आली होती. रिसेप्शनवर बसलेल्या एका मुलीने सांगितल्याप्रमाणे ती डायनिंग एरियात गेली. काचेचा दरवाजा अजून बंदच होता. शेजारीच असलेल्या एका फलकावर असलेल्या शब्दांनी तिला हायसे सुद्धा वाटले आणि काहीसा हिरमोडसुद्धा झाला.
' Dinner Time : 7 PM to 11 PM
Today's Menu : Mexican
Enjoy Food and Drinks !!!'
अरे वाह म्हणजे काही मिनिटांतच काहीतरी पोटात जाईल पण मेक्सिकन ? कसे असेल ? कधीच ट्राय नाही केले. जाऊ दे . एखादी तरी व्हेज डिश असेल ना. तेवढे मिळाले तरी पुरेसे असे मनाला समजावत ती रिसेप्शनसमोरच्या सोफ्यावर त्या दरवाजाच्या उघडण्याची वाट पाहत बसली.बसल्या बसल्या ती प्रशस्त लॉबी आणि तेथील प्रत्येक वस्तुवरचे नक्षीकाम पाहण्यात ती दंग झाली. नव्या देशात आल्यावर 'निरीक्षण' हा माणसाचा एक आवडता छंद बनून जातो. निरीक्षण करता करता तिचे डोळे स्थिरावले ते काळ्याकुट्ट पेहरावातून डोकावणाऱ्या त्या अतुल्य सौन्दर्याकडे... किती सुंदर आणि बोलके होते ते डोळे ... चेहरा ,नाक ,रंग सर्वच अगदी या निर्मात्याची एक सुंदर देण. तिचे नाव 'आमिरा' होते. तिच्या मॅनेजर ने एक दोनदा तिला साद घातल्यामुळे रिसेप्शनवर बसलेल्या त्या मुलीचे नाव अगदी सहज कानी पडले होते. बराच वेळ समोरासमोर असल्याने कितीतरी नजरभेटी आणि स्मितहास्याची देवाणघेवाण त्या दोघींमध्ये झाली होती. " मॅम ,इट्स सेव्हन ओ क्लॉक . यू कॅन गो टू डायनिंग एरिया अँड एन्जॉय दी डिनर ".अमिराने जेवणवाटप सुरु झाल्याची वर्दी दिली आणि निर्वी आता तिला धन्यवाद बोलून खाद्यपदार्थांवर तुटून पडणार होती . अतिशय आकर्षक रचनेच्या विविध भांड्यांमध्ये कितीतरी गरमागरम पक्वान्न बंदिस्त होते. पण दुर्दैवाने त्या प्रत्येक पाककृतीने तिला नाराज केले. साध्या अंड्यालाही स्पर्श न करणाऱ्या तिच्यासाठी मांसाहारातील विविध पदार्थांचा वाससुद्धा असह्य होत होता. आणि आश्चर्य म्हणजे एकही व्हेज डिश नाही. कसे शक्य आहे ? पण इथे तसेच होते. निर्वीने शेवटी नाईलाजाने हातातील प्लेटमध्ये ऑलिव्स ,ब्रोकोली ,लेट्युस, लालपिवळ्या मिरच्या ,मशरूम यांचे सॅलडरुपी मिश्रण घेतले. हे सर्व तिने यापूर्वी फक्त मॉलमध्ये दुरून पाहिले होते. भारतात असताना तिला कधीही त्या घ्यावाशा अथवा खाव्याशा वाटल्या नव्हत्या. आज मात्र ते तिचे संपूर्ण जेवण होते. ती टेबलावर येऊन बसली. टेबलावरचा रुमाल एक औपचारिकता म्हणून झटकून आपसूकच मांडीवर अंथरला गेला . मनात विचार आला या भाज्यांसाठी किती हे... पहिला घास तोंडात गेला आणि डोळ्यांत अक्षरशः पाणी आले तिच्या. कसला विचित्र मसाला नि सॉसमध्ये बुडवून ठेवले होते हे जिन्नस कोण जाणे. निर्वीला ते सारे अजिबात आवडले नाही पण पोटातली कावकाव मंद करण्यासाठी कसेबसे दोन चार घास तिने पुढे ढकलले आणि टेबलावरचा पाण्याने भरलेला अक्खा ग्लास एका झटक्यात रिकामा केला. तिचा हा सर्व भुकेशी सामना करणारा आटापिटा सुरु असतानाच एक वेटर तिच्याजवळ आला.
" मॅम , वूड यू लाईक टू हॅव सम ड्रिंक ?"त्या क्षणातही तिला हायसे वाटले.
"ओह येस ! प्लिज गिव्ह मी वन मोर बॉटल ऑफ वॉटर ."त्यावर त्याच्या उत्तराने निर्वी चक्रावलीच.
" मॅम , यु विल हॅव टू पे फॉर दॅट. ओन्ली कोक इज कॉम्प्लिमेंटरी.आता यावर काय बोलणार .खरे तर काही बोलायला जागाच शिल्लक नव्हती. तिने मनात काही विचार केला , एकवार त्याच्याकडे पाहिले. तो ऑर्डर घेण्यासाठी थांबला होता.
"ओके देन गिव्ह मी ऍप्पल ज्यूस ."तो कुठल्याशा पेपरवर सही घेऊन निघून गेला. नंतर त्याने आणलेल्या त्या सफरचंदाच्या रसात जणू तिला अमृत मिळाले या अविर्भावात तिने ते प्राशन केले. त्या एवढ्या मोठ्या काचेच्या ग्लासामध्ये आता रसाचा एक थेंबही शिल्लक राहिला नव्हता पण तिची भूक अजून शमली नव्हती. त्या भुकेची तीव्रता आता डोळ्यांतून वाहणाऱ्या अश्रूंमध्ये जाणवत होती. पण ते कुणालाच दिसत नव्हते कारण आसपास कोणीच नव्हते. ती पूर्ण जागा रिकामी होती.
" हॅलो मॅम , काय झाले ? काही प्रॉब्लेम ?"या अनोळखी पण मायदेशीच्या आवाजाने निर्वी सुरुवातीला दचकलीच. पण लगेच भानावर आली. क्षणात डोळे पुसून उसने हसू दाखवण्याचा तिचा प्रयत्न सुरु होता. आणि नेमके तिच्या दुखत्या नसेवर बोट ठेवले गेले.
" एन्जॉयिंग डिनर ?"झाले !मॅनेजरची ही चौकशी ऐकली आणि आता मात्र तिने ऐन गरजेच्या वेळी जेवणामध्ये आलेल्या अडचणींचा पाढा वाचला त्याच्यासमोर. त्याने सर्व ऐकून घेतले आणि तो फक्त एवढेच म्हणाला
"उद्यापासून पाहू काही बदल घडवता आला तर पण आतासाठी वरण-भात चालेल ?तुम्ही महाराष्ट्रीयन वाटत आहात , म्हणून विचारतो आहे.आणि इतक्या झटपट तेच होऊ शकते."वरणभाताचे नाव ऐकले आणि निर्वीची कळी एकदम खुलली. काही मिनिटांतच गरमागरम वरण भात तिच्या समोर होता. खूप पूर्वी ठरवल्याप्रमाणे यथेच्छ ताव मारला तिने त्यावर . आणि अगदी आनंदाने तिथून बाहेर पडली. जाताजाता रिसेप्शनवर गेली. तिला समाधानी पाहताच तो मॅनेजर तिच्यापाशी आला ,
" मग काय मॅडम , आता आमच्या जेवणाविषयी आणखी काही तक्रार ?
"अजिबात नाही. परदेशात आपले मराठमोळे जेवण खायला मिळणे ही खूप मोठी भाग्याची गोष्ट आणि त्यासाठी तुमचे खरेच खूप धन्यवाद."आणि असे म्हणत निर्वी आमिरा आणि मॅनेजरचा निरोप घेऊन वरच्या मजल्यावर जाणाऱ्या लिफ्टकडे वळली.
आपल्या रूममध्ये येऊन तिने उद्याच्या तयारीला सुरुवात केली. कॉम्प्युटरवर सारे प्रेजेंटेशन्स पुन्हा एकदा तपासून पाहिली. तिचा हा कार्यक्रम बराच काळ चालला. अचानक स्क्रीनवरच्या खालच्या उजव्या कोपऱ्यात एक छोटी खिडकी दृष्टीस आली.
तो : Hi , कशी आहेस ?...
पोहोचलीस का नवीन देशात ?
मग कसं वाटतंय ?
त्याचा मेसेज पहिला आणि आणि निर्वीने आनंदाने चक्क उडी मारली. तिने भराभर स्क्रीनवरच्या इतर सर्व खिडक्यांचा निरोप घेतला. तिला आता खूप बोलायचे होते त्याच्याशी , खूप काही सांगायचे होते. थोडे आवरले ,थोडे सावरले तिने स्वतःनेच स्वतःला आणि मग हाताच्या बोटांच्या हालचाली वेगात सुरु झाल्या. ती : हो पोहोचले ना कधीच. आत्ताच मस्त जेवण पण झाले.
तो : बरोबर .आता काय तुम्ही पंचतारांकित हॉटेलमध्ये जेवणार. उत्तम मेनू ... आणि मज्जाच. मी काय बिचारा एरपोर्टवरच बर्गर खाऊन जीव रमवतो आहे. आता तू विचारशील एरपोर्टवर काय करतो आहेस ?अगं कनेक्टिंग फ्लाईट होत्या ना मग झालेत कि आता १० तास पूर्ण , आता आणखी १० तास आणि मग २ दिवस फक्त जेटलॅग .(आणि खळखळणाऱ्या स्माईली पावसाचे थेम्ब टपटपावे तसे तिच्या छोट्या स्क्रीनवर बरसू लागल्या. )जवळजवळ एक-अर्धा तास दोघांच्या खूप गप्पा रंगल्या. तिने तिचा त्या क्षणापर्यंतचा संपूर्ण प्रवासवृत्तांत कथन केला.खूप मज्जामस्करी झाली. खळखळून हसण्याला तर दोघांच्यात स्पर्धा सुरु झाली होती आणि अशा खेळकर संवादात एकाएकी शांतता पसरली... अगदी अपेक्षित... तिच्याकडूनच.
ती : अरे ऐक ना ! मला ना तुला काहीतरी महत्त्वाचे सांगायचे आहे.
तो : अरे वाह ! काय योगायोग म्हणावा बघ आपला. मलासुद्धा तुला महत्त्वाचे काही सांगायचे आहे. आणि हो , तू अजिबात मला काही सांगायला बिंगायला जाऊ नकोस हां. तुझे सांगणे म्हणजे नकारासाठी तुला नव्याने सुचलेली कारणेच असतात. पण आता घाबरू नकोस. पुन्हा नाही विचारणार मी तुला ते प्रश्न. कारण .... बरे ते जाऊ दे . तू सांग. तू काय सांगणार होतीस?
ती : नाही. तू सांग पुढे . कारण... काय बोलत होतास? विमानात कोणी भेटली बिटली कि काय तुला ?
तो : (तो पुन्हा खळखळून हसत होता पण ती मात्र तितकीच गंभीर ) असूही शकते. कारण या जगात ,या जीवनात कोणत्या क्षणाला काय होईल ते साक्षात परमेश्वरालाही सांगता येणे अशक्य.एखादी मनाला भावेल आणि लगेच होकार देईल अशी मुलगी का नाही भेटू शकत मला ?सर्वच थोडीच ना तुझ्यासारख्या भाव खाणाऱ्या असतात. तू सांग बरे तू काय सांगणार होतीस ते...
ती : अरे, खास काही नाही रे !जर हे प्रेजेंटेशन आणि पुढेही सर्व योजनेप्रमाणे झाले ना कि मला मोठे प्रमोशन मिळणार आहे, हेच सांगायचे होते तुला.
तो : खरंच , हीच ती महत्त्वाची गोष्ट ? जी सकाळीसुद्धा एकदा सांगून झाली होती ?
ती : (तिने जीभ चावली पण लगेच स्वतःची बाजू सावरली ) अच्छा , मी तुला हे आधीच सांगितले होते काय ?असेल मग. मला आता खूप झोप येते आहे. Bye.
तो : अगं , काय झालं आता ? काही चुकीचं बोललो का ? अगं तेव्हा मी. मी तर ...
ती : उद्या सकाळी लवकर उठायचे आहे मला.आणि खूप थकले आहे. प्लीज झोपू दे आता. आणि तू पोहोचलास की कळव. तेव्हा बोलू आपण निवांत. Bye .तो यावर काय बोलणार आता . त्यालाही पुढच्या फ्लाईटसाठी उशीर होत असेल. 'Bye','See You ','Take Care ','Love You ','Miss You ' असे कितीतरी निरोपांचे मोती तिच्या स्क्रीनवर तिच्यासाठी उधळून निघूनही गेला पण ती मात्र रित्या मनाने त्याची एकच ओळ कितीतरी वेळ पाहत राहिली,
'एखादी अचानक मनाला भावेल आणि लगेच होकार देईल अशी मुलगी का नाही भेटू शकत मला ?
सर्वच थोडीच ना तुझ्यासारख्या भाव खाणाऱ्या असतात.'
- रुपाली ठोंबरे